Onderzoek pornowebsites: Binnen vier clicks bij beelden seksueel kindermisbruik
25-03-2024
Het is een misvatting dat je actief op zoek moet gaan naar beeldmateriaal van seksueel misbruik van minderjarigen. Of dat dit uitsluitend te vinden is op het Darkweb. Veel van deze strafbare beelden zijn te vinden op het normale, toegankelijke deel van het internet en je kunt er via pornowebsites, social media of forums eenvoudig - en veelal zonder kwade bedoelingen - op terechtkomen. Uit gesprekken die Stop it Now heeft met personen die hulp zoeken, blijkt dat zij vaak via pop-ups en advertenties op pornowebsites op strafbaar beeldmateriaal van kindermisbruik stuiten.
Via pop up’s strafbaar materiaal
Dit was voor Stop it Now reden om een verkennend onderzoek uit te voeren naar het zoekgedrag op pornowebsites dat mogelijk kan leiden naar twijfelachtig en strafbaar materiaal. Hiervoor werden fictieve zoekprofielen aangemaakt en diverse zoektermen getest zoals onder meer ‘milf’, ‘teen’ en ‘young’. Hieruit blijkt dat het bekijken van een pagina die niet direct strafbaar materiaal bevat, via advertenties en pop-ups kan leiden naar een website waarop wel strafbaar materiaal is te vinden. Personen kunnen hierdoor, al dan niet onbedoeld, terechtkomen bij beelden van seksueel misbruik van minderjarigen.
Meer regulering voor pornowebsites
Kelly van den Heuvel van Stop it Now: “De kans bestaat dat als personen in aanraking komen met dit strafbare materiaal, ze het materiaal vervolgens blijven kijken. Het is belangrijk om te voorkomen dat ze dergelijke beelden tegenkomen. Niet alleen in het belang van het slachtoffer, maar ook in het belang van de pleger. Hoe eerder wordt ingegrepen, des te groter is de kans dat een kijker van beelden van seksueel kindermisbruik niet verder afdwaalt.” Volgens Stop it Now is meer toezicht en regulering nodig op pornowebsites. Dit zou de kans verminderen dat iemand onbedoeld wordt geconfronteerd met strafbaar materiaal. Ook hulpvragers geven regelmatig bij Stop it Now aan dat ze behoefte hebben aan handvatten voor veilig pornogebruik.
Robbert Hoving, directeur-bestuurder Offlimits, vult aan: “Dit soort beelden zouden helemaal niet te zien moeten zijn. Hierop moet goed toezicht gehouden worden. Het toezicht is nu verdeeld over verschillende autoriteiten en daarom is het noodzakelijk dat de belangrijkste toezichthouders, te weten Autoriteit Persoonsgegevens (AP), Autoriteit Consument en Markt (ACM) en de Autoriteit Terroristisch en Kinderpornografisch Materiaal (ATKM), om tafel gaan om een gezamenlijke aanpak te ontwikkelen. Wij kunnen hier met onze kennis en kunde een adviserende rol in spelen.”
Meer onderzoek nodig
Stop it Now vindt dat er meer onderzoek nodig is. De Autoriteit Online Terroristisch en Kinderpornografisch Materiaal (ATKM) sluit zich hierbij aan. “Dit is een belangrijk onderzoek om inzicht te krijgen in de manier waarop mensen online bij materiaal van seksueel misbruik van minderjarigen terecht komen. Tegelijkertijd roept dit onderzoek nieuwe vragen op, zoals welke verdienmodellen hier achter zitten”, aldus Arda Gerkens, bestuursvoorzitter van de ATKM. “Wij willen dit onderzoek graag voortzetten omdat we vermoeden dat het probleem op veel meer websites voorkomt. Het is één van onze primaire taken om de verspreiding van beelden van seksueel kindermisbruik tegen te gaan en dit onderzoek biedt ons extra handvatten voor de aanpak daarvan.” De wetgeving die de ATKM haar bevoegdheid geeft op het gebied van de aanpak van afbeeldingen van seksueel kindermisbruik wordt momenteel besproken in de Tweede Kamer.
Campagne (potentiële) kijkers misbruikbeelden
Eind vorig jaar startte Stop it Now een confronterende bewustwordingscampagne die met name jonge mannen aan moet zetten hulp te zoeken als zij merken dat ze strafbaar materiaal kijken of opzoeken. De campagne laat zien hoe het kijken naar beelden van seksueel misbruik van minderjarigen je leven kan verwoesten. Als je gepakt bent, kun je zomaar alles kwijtraken; je baan, je vrienden en familie. De campagne wordt deze maand herhaald. De video is vanaf 25 maart na 20 uur te zien in de reclameblokken van de STER, op NPO 1,2,3. In diezelfde periode is de video te zien op YouTube en andere online kanalen. Volgens Stop it Now is de noodzaak meer dan ooit aanwezig. Stop it Now ziet al enkele jaren een stijgende lijn in het aantal mensen dat hulp zoekt. Van de personen die zich zorgen maken over hun kijkgedrag is de helft onder de 26 jaar. Van den Heuvel: “Het is van groot belang dat (potentiële) kijkers van misbruikbeelden hulp zoeken en ergens terecht kunnen. Het verkleint de kans dat hun gedrag escaleert. Daarmee kunnen we seksueel kindermisbruik voorkomen.”
Bekijk de video