Langslepende rechtszaak over naaktbeelden gewonnen door Stichting Stop Online Shaming en EOKM

17-02-2022

In het vonnis van Rechtbank Amsterdam in de zaak van Stichting Stop Online Shaming (‘SOS’) en HelpWanted, onderdeel van het Expertisecentrum Online Kindermisbruik (‘EOKM’), tegen een pornowebsite is vandaag bepaald dat pornowebsites alleen naaktbeelden mogen publiceren indien zij over de toestemming van de personen die in beeld komen beschikken. Alleen overduidelijk professionele beelden zijn van dit verbod uitgezonderd. Het is een overwinning voor de rechten van slachtoffers waarvan deze naaktbeelden ongewenst werden gepubliceerd.

Verstrekkende gevolgen

De uitspraak is daarnaast niet alleen een tegenslag voor de betreffende pornowebsite, maar heeft impact op álle websites die seksuele beelden commercieel exploiteren. Willem van Lynden, bestuurslid van SOS: “Nu vast is komen te staan dat niet-professionele naaktbeelden alleen geopenbaard mogen worden indien hiervoor toestemming is gegeven door degenen die in beeld komen, zijn de meeste pornowebsites direct in overtreding.” Niet langer hoeft de onrechtmatigheid van iedere individuele video te worden aangetoond, van deze beelden mag er nu van worden uitgegaan dat ze onrechtmatig zijn, ook al zijn de slachtoffers onbekend, een enorme stap voorwaarts.

“Wij zullen dan ook niet schromen om door te pakken en de grote, wereldwijde, pornowebsites aan te spreken op hun onrechtmatig handelen en aanpassing van hun werkwijze te eisen”, aldus Van Lynden namens Stop Online Shaming. Hoewel een enkele pornowebsite zelf reeds maatregelen heeft getroffen om alleen beelden waarvoor expliciete toestemming voor is gegeven te publiceren, heeft 99% van de websites dat volgens SOS nog niet gedaan.

Overwinning voor de slachtoffers

Voor slachtoffers van ongewenste sexting en online shaming is de uitspraak een overwinning. Zowel het handelen van de publicerende websites als de uploaders zelf is door dit vonnis als onrechtmatig bestempeld. Het is een erkenning voor het leed dat hierdoor wordt aangericht.

Arda Gerkens, directeur/bestuurder van het van EOKM is blij met de uitspraak: “We zijn blij dat de rechter heeft besloten wat we al dachten: je kunt niet zo maar zonder expliciete toestemming filmpjes plaatsen. Dit maakt het ook makkelijker om die beelden te laten verwijderen. En daar kan Helpwanted bij helpen.” Ook EOKM en Helpwanted willen ‘doorpakken’ en platforms aanspreken die zich niet aan het vonnis houden: “Platforms zullen nu hun verantwoordelijkheid moeten nemen. Ze mogen geen content plaatsen zonder expliciete toestemming, simpel en alleen omdat ze daar geld mee kunnen verdienen”, aldus Gerkens.

Het vonnis maakt het aanspreken van deze platforms makkelijker. Otto Volgenant van Boekx Advocaten staat EOKM en SOS bij: “Dit vonnis is een mijlpaal, een ‘landmark decision’. De online porno-industrie zal drastisch moeten opschonen. Voor een individueel slachtoffer is het heel moeilijk om onrechtmatige beelden offline te krijgen en vaak weten slachtoffers niet eens weten dat ze stiekem op internet zijn geplaatst. Het belang van deze uitspraak is in deze collectieve procedure is dat voor het eerst recht wordt gedaan aan deze slachtoffers. Wereldwijd is dit nog niet eerder gebeurd.”

‘“We zijn blij dat de rechter heeft besloten wat we al dachten: je kunt niet zo maar zonder expliciete toestemming filmpjes plaatsen. Dit maakt het ook makkelijker om die beelden te laten verwijderen. En daar kan Helpwanted bij helpen.”’

Arda Gerkens