Je zou willen dat je op stop kon drukken...

06-12-2023

Experts van Stop it Now en zorgprofessionals van De Waag luiden de noodklok. Zij zien dat steeds meer jonge mannen beelden kijken van seksueel misbruik van minderjarigen. Bijna de helft van de personen (46%) die contact zoekt met de hulplijn van Stop it Now is jonger dan 26 jaar. Ook namen meer dan twee keer zoveel jongeren dit jaar contact op met Stop it Now in vergelijking met vorig jaar. Dit blijkt uit de meest recente cijfers van de organisatie. Daarom start Stop it Now vanaf donderdag een confronterende bewustwordingscampagne die jonge mannen aan moet zetten hulp te zoeken als zij merken dat ze strafbaar materiaal kijken of opzoeken.

Steeds meer jonge mannen kijken beelden van seksueel misbruik van minderjarigen

Van de verdachten van seksueel geweld tegen kinderen die de Nationale Politie registreert, is meer dan een kwart minderjarig. Uit internationaal wetenschappelijk onderzoek blijkt zelfs dat meer dan een derde van de daders minderjarig is. Dit geldt ook voor vormen van seksueel kindermisbruik die online plaatsvinden, zoals bijvoorbeeld het kijken naar beeldmateriaal van seksueel kindermisbruik.

Kijker beelden seksueel kindermisbruik is veranderd

Het stereotype beeld van iemand die beelden van seksueel misbruik van minderjarigen kijkt, is dat van een oudere man op een groezelige zolder. Maar dit beeld strookt niet altijd met de werkelijkheid. Steeds vaker zoeken jonge mannen dit soort strafbaar materiaal op. “Bijna de helft van de personen die met ons belt of chat is jonger dan 26 jaar. Dit is een zorgwekkende ontwikkeling”, geeft Kelly van den Heuvel, inhoudelijk programmamedewerker bij Stop it Now aan.

Onderzoek naar (potentiële) daders

De organisatie voerde dit jaar samen met de Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen een onderzoek uit naar (potentiële) daders van seksueel kindermisbruik. Hieruit komt een mogelijke verklaring naar voren voor het steeds jonger worden van daders. “Jongeren zijn de meest digitaal vaardige groep en hebben tegenwoordig overal en altijd toegang tot een enorme hoeveelheid porno op het internet. Dit zorgt ervoor dat met name jongens steeds jonger beginnen met kijken, dat ze méér kijken en ook vaker extremere beelden zien. Sommigen gaan daarin continu een stapje verder, wat ook kan leiden tot het bekijken van beelden van seksueel misbruik van minderjarigen”, aldus Van den Heuvel.

Herman Brouwer, therapeut bij de Waag (centrum voor ambulante forensische geestelijke gezondheidszorg) merkt ook dat daders steeds jonger worden en dat het beeld dat we van een dader hebben niet altijd meer klopt. “Een groeiende groep bestaat uit jonge mannen tussen de 18 en de 26 met wie het verder eigenlijk heel goed lijkt te gaan; die een stabiel leven en een sterk sociaal netwerk hebben.”

Misbruikbeelden via app-groepen

Van den Heuvel: “Jonge mannen gaan lang niet altijd doelbewust op zoek naar misbruikbeelden. Maar als je kijkgedrag extremer wordt, kun je zomaar in aanraking komen met dergelijk materiaal - en blijven sommige jongeren daarin hangen. We zien bijvoorbeeld dat jonge mannen misbruikbeelden via app-groepen ontvangen. Maar zelfs al wordt er niet altijd bewust op gezocht: over het algemeen weten plegers echt wel dat ze verkeerd, en zelfs strafbaar, bezig zijn.”

Campagne gericht op jonge mannen

Hoewel steeds meer jonge mannen hun weg naar Stop it Now kunnen vinden, weet een grotere groep niet van het bestaan van de organisatie af, of heeft de stap nog niet durven zetten om contact op te nemen. Om daar verandering in te brengen, begint Stop it Now deze week met een confronterende campagne om jonge mannen aan te spreken. De campagne volgt op de Landelijke actieweek tegen bezitters van kinderpornografisch materiaal van de politie. In een video die vanaf 7 december op YouTube en in de bioscopen te zien is, wordt getoond hoe het kijken naar beelden van seksueel misbruik van minderjarigen je leven kan verwoesten. Als je gepakt bent, kun je zomaar alles kwijtraken; je baan, je vrienden en familie. Maar stoppen met kijken kan écht, met hulp van Stop it Now.

Bekijk hier de video >

Opluchting als cyclus wordt doorbroken

Van den Heuvel geeft aan dat het van groot belang is dat (potentiële) plegers hulp zoeken en ergens terecht kunnen. “Het vergroot de kans dat in de toekomst meer jongeren hulp zoeken voordat bepaald gedrag escaleert. Daarmee kunnen we hopelijk slachtoffers van seksueel kindermisbruik voorkomen.”